Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.

Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.

Prace odnowieniowe w Nadleśnictwie Suwałki każdego roku wykonywane są na obszarze około 100 ha.

Prace odnowieniowe w Nadleśnictwie Suwałki każdego roku wykonywane są na obszarze około 100 ha. W ich skład wchodzą zabiegi polegające na wprowadzaniu młodego pokolenia drzewostanu na powierzchniach otwartych – ok. 60%, jak też pod osłoną drzewostanu – ok. 40%.

Wykonywane odnowienia mają charakter odnowień sztucznych polegających na wysadzeniu sadzonek, na uprzednio przygotowanej powierzchni zrębowej. Znaczna część drzewostanów użytkowana jest z wykorzystaniem rębni złożonej, wpływa to na kształtowanie specyficznych warunków glebowych, siedliskowych i klimatycznych, a pozostający drzewostan pełni rolę ochronną dla założonej uprawy. Ponadto sprzyja powstawaniu odnowienia naturalnego, tj. samoistnego tworzenia młodego pokolenia lasu.

W każdym okresie cyklu życiowego drzewostanu podejmowane są prace hodowlane, charakterystyczne dla poszczególnych jego faz rozwojowych, mające na celu uzyskanie dojrzałego drzewostanu w pełni spełniającego funkcje gospodarcze i ekologiczne.
Corocznie Nadleśnictwo Suwałki pielęgnuje glebę w uprawach leśnych na powierzchni około 183 ha. Zabieg ten polega na eliminacji konkurencji ze strony chwastów oraz na spulchnianiu gleby wokół drzewek.

W zależności od wieku drzewostanu przeprowadza się w nim ciecia pielęgnacyjne o różnym charakterze. Zabiegi te wykonywane w okresie uprawy noszą nazwę czyszczeń wczesnych, w młodniku zaś czyszczeń późnych. Ich celem jest uzyskanie pożądanego składu gatunkowego i form zmieszania młodego drzewostanu. Cięcia pielęgnacyjne wykonywane w okresie dojrzewania drzewostanu noszą nazwę trzebieży wczesnych, a w okresie dojrzałości trzebieży późnych. Ich celem jest wybór i popieranie rozwoju najlepszych drzew, a więc kształtowanie jakości i produkcyjności drzewostanu.
Czyszczenia wczesne wykonujemy corocznie na obszarze ok. 74 ha, czyszczenia późne – na ok. 99 ha, trzebieże wczesne – na ok. 267 ha, a trzebieże późne – na ok. 912 ha.

Nadleśnictwo Suwałki prowadzi produkcję materiału sadzeniowego na szkółce polowej usytuowanej w Obrębie Suwałki. Sadzonki produkowane są w systemie jedno, dwu, trzy i czteroletnim (jednoroczne tylko sadzonki So), po którym stosuje się płodozmian w postaci dwuletniego okresu ugorowania (ugór zielony, a następnie ugór czarny).

Podstawowymi gatunkami hodowanymi w szkółce nadleśnictwa są: sosna zwyczajna, świerk pospolity, modrzew europejski, dąb szypułkowy, brzoza brodawkowata, olsza czarna, grab pospolity i inne.
Prowadzona produkcja materiału sadzeniowego zaspokaja potrzeby własne wynikające z planu zagospodarowania lasu, potrzeby lasów prywatnych, sprzedaży detalicznej, produkcji dla Wigierskiego Parku Narodowego oraz ustaleń dodatkowych.

W roku 2014 rozpoczęła pracę nowo wybudowana szkółka kontenerowa, o zewnętrznej powierzchni produkcyjnej 150 arów.

W roku 2014 rozpoczęła pracę nowo wybudowana szkółka kontenerowa, o zewnętrznej powierzchni produkcyjnej 150 arów w tym sześć tuneli foliowych o powierzchni 6 arów każdy. Jest to nowoczesny obiekt wybudowany w latach 2011 – 2013.

Hodowla sadzonek odbywała się w warunkach kontrolowanych, począwszy od automatycznego wysiewu nasion do kaset (wielodoniczek), poprzez komputerową kontrolę temperatury i wilgotności w tunelach foliowych, a skończywszy na zraszaniu i nawożeniu sadzonek na otwartym polu hodowlanym.
Początkowy rozmiar produkcji sadzonek w szkółce kontenerowej kształtuje się na poziomie około 3 mln sztuk.

Baza nasienna Nadleśnictwa położona jest w zasięgu 204 i 252 regionu pochodzenia Leśnego Materiału Podstawowego, i stanowią ją:
– Wyłączone Drzewostany Nasienne – 48,86 ha,
– Gospodarcze Drzewostany Nasienne – 778,09 ha,
– Drzewa Mateczne – 30 szt.,
– Źródła nasion – 3,13 ha.
    
Uprawy pochodne zakładane w Nadleśnictwie Suwałki zlokalizowane są w 12 blokach upraw pochodnych. Do ich zakładania wykorzystywany jest materiał sadzeniowy pochodzący z nasion zebranych w wyłączonych drzewostanach nasiennych. Poszczególne bloki stanowią dużą, zwartą powierzchnię upraw, co powinno zapewnić warunki pozwalające na zapylenie i krzyżowanie między potomstwem pochodzącym z najlepszych drzewostanów. Założone w ten sposób uprawy stanowić będą w przyszłości cenną bazę nasienną dostarczającą nasion o wysokiej wartości hodowlanej.

Na terenie Nadleśnictwa założono około 160 ha upraw pochodnych z udziałem następujących gatunków: sosna zwyczajna, świerk pospolity, modrzew europejski, brzoza brodawkowata i olsza czarna.